Kolumna Zygmunta III Wazy

Pomnik króla Zygmunta III Wazy znajduje się na Placu Zamkowym w Warszawie tuż obok Zamku Królewskiego. Został wzniesiony w latach 1643-1644 dzięki Władysławowi IV Wazie. Jest to pierwsza kolumna, która przedstawia osobę świecką w nowożytnej Europie, a zarazem jest również najstarszym świeckim pomnikiem w Warszawie.

Jej usytuowanie nie było przypadkowe, ponieważ w tamtych czasach Brama Krakowska stanowiła jedno z ważniejszych miejsc komunikacyjnych w stolicy. Decyzję o wzniesieniu pomnika podjęto w celu umocnienia władzy króla, chcąc uwidocznić wszystkie cnoty królewskie oraz ukazać świeckie i sakralne oblicze panowania władcy. Władysław IV Waza, przekazując fundusze na budowę pomnika, pragnął upamiętnić życie swojego ojca. Niestety nie spotkało się to z aprobatą duchownych, gdyż takie posągi były do tej pory przeznaczone wyłącznie dla Matki Boskiej, Jezusa oraz świętych.

Pomnik ma 22m wysokości oraz jest wykonany z marmuru, granitu i brązu. Władca został przedstawiony w zbroi i płaszczu koronacyjnym wraz z koroną na głowie. W prawej dłoni widoczna jest szabla, a w lewej krzyż łaciński, który wsparty jest na cokole. Król ma przypięty na piersi order Złotego Runa, a swoją prawą nogę podpiera na hełmie ze strusimi piórami.

Monument został uroczyście odsłonięty 24 listopada 1644 roku.

Przez okres wielu dekad pomnik był wielokrotnie odnawiany. Podczas Powstania Warszawskiego kolumna została zniszczona, a niektóre części pomnika zaginęły bez wieści. Na szczęście udało się odbudować brakujące elementy monumentu, a jego uroczyste odsłonięcie nastąpiło 22 lipca 1949 roku w tym samym dniu, co oddanie do użytku Trasy W-Z.

Kolumna Zygmunta w 1965 roku została wpisana do rejestru zabytków.

Obecnie jest to jedno z najbardziej charakterystycznych miejsc na Starym Mieście, ale również w całej Warszawie.