Pomnik Małego Powstańca

Pomnik Małego Powstańca powinien zauważyć każdy kto wybiera się na spacer wzdłuż murów Barbakanu. Jest to mały posąg przedstawiający chłopca drobnej postury z wielkim niemieckim hełmem i namalowaną na nim biało-czerwoną flagą. Młody bohater dźwiga prężnie broń i nosi na sobie za duży płaszcz.

Drobny monument upamiętnia udział najmłodszych ochotników w Powstaniu Warszawskim. Autorem rzeźby jest Jerzy Jarnuszkiewicz, który początkowo chciał okazać jedynie wdzięczność dzieciom walczącym o niepodległość. Ostatecznie projekt przerodził się w szerszą ideę władz komunistycznych. Tytuł dzieła zmieniono z "Dziecko-bohater" na "Mały Powstaniec", a ludność przyjęła to ochoczo. Sam autor nie potrafił pogodzić się z nowym pomysłem.

"Prowadzę ze sobą samym spór o tę rzeźbę. Uległem sentymentalnej potrzebie spłacenia długu walczącym dzieciom, potem jednak zacząłem się wstydzić tej rzeczy. Wyrzucałem sobie, że - choć nieświadomie - dokonałem manipulacji na najbardziej intymnych uczuciach, że zaniedbałem formę na rzecz treści, że zrobiłem knota." - twierdził J.Jarnuszkiewicz.

Mimo zabudowy murów obronnych wokół pomnika, która przytłacza posąg i braku reprezentatywnego miejsca stał się jednym z najważniejszych miejsc pamięci. Po dziś dzień przedstawiany jest jako przykład heroizmu.

Prawdą jest, że dzieci nie stawały się żołnierzami, a tym bardziej nie otrzymywały broni do ręki. Prowadziły walkę partyzancką malując na ścianach swastyki na szubienicy czy przynosząc wiadomości i rozkazy. Nie odbiera im to jednak ducha walki, a jedynie podkreśla opór jaki stawiały okupantowi pomimo młodego wieku.

Obecnie pomnik budzi w sercach turystów podziw, a w sercach Warszawiaków szacunek. Czyny małych bohaterów są stawiane za wzór, szczególnie podczas wycieczek szkolnych.

Kopia rzeźby obecnie stoi na wystawie w Muzeum Powstania Warszawskiego.