Muzeum Azji i Pacyfiku

Muzeum Azji i Pacyfiku powstało w 1973 roku z kolekcji Andrzeja Wawrzyniaka, przekazanej w darze na rzecz państwa polskiego. Liczyła ona wówczas ponad 4000 dzieł sztuki i obiektów etnograficznych z Indonezji i była owocem dziewięcioletniego pobytu ofiarodawcy na placówce dyplomatycznej w tym kraju. Był to zbiór niezwykły i ze względu na zawartość, i na rozmiary rzadkiej w tamtych czasach kolekcji prywatnej. Andrzej Wawrzyniak pracował w służbie dyplomatycznej w Wietnamie, Indonezji, Laosie, Nepalu i Afganistanie, podróżował po niemal wszystkich krajach Azji, po Australii i dużej części Oceanii, jednak to Indonezja stała się jego największą inspiracją. Stąd też pierwotna nazwa Muzeum Archipelagu Nusantary, jak brzmi malajskie określenie wyspiarskiego regionu.

Powstało ono oficjalnie 26 lutego 1973 roku, kiedy doszło do przekazania kolekcji; ofiarodawca otrzymał nominację na dyrektora, którą to funkcję sprawował aż do 2013 roku. 1 stycznia 1976 roku nazwa zmieniła się na Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, które – zgodnie z nią – zaczęło gromadzić zbiory także z innych, poza Indonezją, obszarów. Dziś, dzięki działalności założyciela Muzeum i hojności licznych darczyńców, liczą one ponad 21.000 eksponatów, pochodzących z niemal wszystkich krajów kontynentu azjatyckiego oraz znacznej części Oceanii.


KOLEKCJA
Oprócz założycielskiej kolekcji indonezyjskiej – w skład której wchodzi m.in. wspaniała biała broń, bogate tkaniny, niezliczone lalki teatralne i maski, instrumenty muzyczne, rzeźby i obrazy współczesnych artystów – w zbiorach Muzeum szczególnie bogato reprezentowana jest Mongolia, Indie, Nepal, Tybet, Wietnam, Birma, Laos, Chiny, Azja Środkowa (Uzbekistan, Tadżykistan, Turkmenistan, Kazachstan, Kirgistan), Afganistan, Papua Nowa Gwinea i Vanuatu.

Niemal od początku Muzeum gromadziło nie tylko zbiory pochodzenia azjatyckiego, ale też dzieła artystów polskich, Azją inspirowane. Szczególnie miejsce zajmują tu prace Andrzeja Strumiłły, w którego twórczości Azja jest stale obecna, a także Aleksandra Kobzdeja, Tadeusza Kulisiewicza, Romana Opałki czy Stanisława Poznańskiego. Muzeum jest też mecenasem działań artystycznych – w latach 70. i 80. plakaty projektowali dla niego czołowi polscy artyści tej dziedziny, do niedawna powstawały medale pamiątkowe autorstwa wybitnych twórców.

Ponieważ Muzeum Azji i Pacyfiku działało przez wiele lat bez ekspozycji stałej, swoje zbiory prezentowało na wystawach czasowych, głównie w dwóch swoich niewielkich galeriach: Nusantarze i Azjatyckiej, a także w wielu miejscach na terenie Polski i za granicą. W ciągu 40 z górą lat działalności Muzeum zorganizowało ich około tysiąca, oprócz własnych zbiorów prezentując także twórczość współczesnych artystów oraz dorobek fotografików.

GALERIA NUSANTARA

Była to pierwsza przestrzeń ekspozycyjna Muzeum Azji i Pacyfiku na terenie Warszawy. Mieściła się przy ulicy Nowogrodzkiej 18A. Działała od 1978 do 2007 roku, a w tym czasie odbyło się tam ponad 100 wystaw.

GALERIA AZJATYCKA

Galeria mieściła się przy ulicy Freta 5. Działała od 1980 roku, na początku jako Klub Azjatycki. Zakończyła swoją pracę dopiero w 2014 roku, gdy Muzeum przeniosło całą swoją działalność do nowo wybudowanego budynku przy ulicy Solec 24.

NOWY BUDYNEK PRZY ULICY SOLEC 24

Lokalizacja ta jest związana z Muzeum od 1983 roku, gdy instytucja otrzymała dwa niewielkie budynki należące do dawnej rzeźni miejskiej, wzniesione w latach 1853–1856 według projektu Piotra Frydrycha. Mieściły się w nich muzealne magazyny zbiorów, biura, pracownie, biblioteka i zaplecze techniczne. Muzeum przekazano także działkę pod tym adresem, gdzie miała powstać ekspozycja stała, jednak mimo usilnych starań przez wiele lat nie udawało się pozyskać funduszy na realizację budynku. Dopiero w 2013 roku Muzeum przeniosło się do nowej przestrzeni, gdzie oprócz nowych magazynów zbiorów, pracowni fotograficznej i konserwatorskiej, sali konferencyjnej i przestrzeni edukacyjnej jest także miejsce na przyszłą ekspozycję stałą. W 2017 roku Muzeum nadano imię Andrzeja Wawrzyniaka.