Duet WSPAK

Korzenie duetu WSPAK sięgają barwnego Podlasia, założyły go w 2018 roku dwie przyjaciółki, rodowite białostoczanki – Adrianna Maria Kafel-Woźniak i Aleksandra Pura-Cidyło. Ich wspólne muzykowanie zaczęło się jednak znacznie wcześniej, około 2006 roku, jeszcze w czasach gimnazjalnych. Wspólne poszukiwania oraz podobna wrażliwość muzyczna skłoniły dziewczyny do tworzenia autorskich aranżacji znanych kresowych pieśni. Wybrany repertuar wykonywany był często w rodzinnym domu Oli, gdzie obok muzyki cerkiewnej królował folklor kresowy. Jej przodkowie mówili „po swojemu”, czyli w języku „tutejszych” zamieszkujących wsie w okolicach Zabłudowa.

Muzyka ta wraz z językiem pielęgnowana była na co dzień w jej domu oraz w czasie rodzinnych i przyjacielskich spotkań. Stąd wymowa w zaaranżowanych przez duet utworach jest autentyczna, charakterystyczna dla ludności zamieszkującej tereny nazywane przez Oskara Kolberga „Podlasiem Ruskim”. Pojawiały się tam również pieśni łemkowskie, które dzięki swojej melodyjności i językowi zbliżonemu do ukraińskiego zostały wciągnięte do repertuaru mieszkańców kresów. Obecnie duet znajduje jeszcze bliższe związki z folklorem łemkowskim. Życie potoczyło się bowiem tak, że obie wybierając przyszłych mężów, wżeniły się w łemkowskie rodziny i tradycje, które pielęgnują.

Początki zespołu WSPAK były czysto wokalne. Z potrzeby wzbogacenia harmonii oraz poszerzenia środków wyrazu z biegiem czasu dołączone zostały instrumenty smyczkowe, takie jak: skrzypce, wiolonczela, suka biłgorajska, fidel płocka czy w s p a k. Instrument ten przypominający wyglądem i brzmieniem wiolonczelę, zbudowany jednak „na wspak" tradycyjnemu lutnictwu zainspirował przyjaciółki na tyle, że jego nazwa stała się imieniem duetu. Dwoistość znaczeniowa idealnie oddaje bowiem charakter i sposób kreacji zespołu: To krok w odwrotną stronę do ciągłego biegu po muzyczną doskonałość, o którą każda z nas na swój sposób walczy od wielu lat. WSPAK to nasza ucieczka od ćwiczeń i presji w coś, co tworzy muzykę od początku jej istnienia – w miłość do słuchaczy i siebie nawzajem.

Od początku swojej działaności duet Wspak występował na wielu polskich scenach m. in. na deskach Filharmonii Krakowskiej, Kaliskiej i Gorzowskiej czy Festiwalach muzycznych takich jak: krakowskie "Wianki", II Zabłudów FolkFest, IV Ekumeniczny Festiwal Muzyki i Sztuki Chrześcijańskiej, XVII Festiwal Jadwigensis. Ponadto Duet zdobył I miejsce na XIX Konkursie Piosenki Ukraińskiej w Bielsku Podlaskim (2023) oraz wyróżnienie na 34. Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Ludowej “Mikołajki Folkowe” w Lublinie (2024). Kilkukrotnie gościł również w audycjach radiowych Polskiego Radia w Warszawie, Krakowie, Rzeszowie i Białymstoku, radia RDC i radia Pogoda.
W listopadzie 2023 roku duet Wspak wydał swoją debiutancką płytę „Radist z Nieba” poświęconą wschodniosłowiańskim kolędom a w 2024 roku ukazała się ich druga płyta “Songs of the Rising Sun”, która doczekała się bardzo pozytywnych recenzji w polskim “Ruchu Muzycznym” oraz brytyjskim magazynie „Songlines”. Obecnie duet pracuje nad trzecim krążkiem zaplanowanym na przyszły rok.